Kroatië 2019
Inleiding
Foto Rob Braat
Kajakken in Kroatië was altijd al een langgekoesterde wens van mij. De gedachte aan prachtig weer, warmte, helder zeewater en adembenemende kusten, aangevuld met wild kamperen, maakt dit voor mij de perfecte vakantie Dus niet varen in droogpak of neopreen, maar gewoon in korte broek en T-shirt.
Hoewel het een stukje rijden is om er te komen, geldt dat net zo goed voor Zweden en Noorwegen. Na overleg met mijn trouwe kajakpartner, hebben we besloten om opnieuw de handen ineen te slaan met Henk Fillipo en een georganiseerde reis te boeken. Het grote voordeel hiervan is dat we ons geen zorgen hoeven te maken over de organisatie van de reis en gewoon kunnen genieten van het varen.
Dit betekent geen eindeloze planningen, minimale verantwoordelijkheid voor de reis enzovoort. We kijken er dan ook enorm naar uit om onze kajakervaring in Kroatië te beleven, wetende dat we ons geen zorgen hoeven te maken over de details.
De reis naar Kroatië v.v.
Multimedia
Campings
Reizen kan een avontuur zijn en soms komen er onverwachte uitdagingen op je pad. Zo ook tijdens onze reis van Bolsward naar de camping op het eiland Rab. Met een afstand van ongeveer 1400 kilometer besloten we om de kosten te delen door met één auto te rijden. Na ongeveer 1000 kilometer te hebben gereden, besloten we om onderweg te kamperen voordat we onze reis voortzetten.
Het laatste deel van onze reis bleek echter minder voorspoedig te verlopen. De wegen werden slechter, er waren verkeersopstoppingen bij de grens en de veerboot voer slechts om de vier uur. Dit zorgde ervoor dat we pas rond 18:00 uur op de camping aankwamen We waren duidelijk de laatsten van de groep.
Om dit te voorkomen besloten we voor de terugweg een andere aanpak te hanteren. Een van onze groepsgenoten raadde ons aan om rond 17:00 uur via een app op de telefoon een goedkoop hotelletje naast de autobaan te zoeken. Dit bleek een uitstekend advies te zijn, dat we in de toekomst zeker zullen blijven gebruiken. De app werkte goed en zodra we ons hotel of pension hadden gekozen, konden we rechtstreeks bellen en via Google Maps naar de locatie rijden.
Aankomst
zondag 01 juni.
Eerste kennismaking met de groep.
Na het kennismaken met iedereen, het opzetten van de tenten en het dineren, is het tijd voor de introductie. Henk begint met een voorstelronde, zodat we een inventarisatie kunnen maken van het niveau van de verschillende leden binnen de groep.
Het niveau van de groep varieert van beginnende zeevaarders tot instructeursniveau. Dit is precies wat ik voor ogen had bij het organiseren van deze ontspannen, maar toch leuke kajakvakantie.
De sfeer is goed en de groepsleden zijn enthousiast over wat de komende week te bieden zal hebben. Het weer, een belangrijke factor, ziet er voor de komende week ook goed uit. Hoewel het weer in Kroatië de afgelopen tijd nogal slecht is geweest, zijn de vooruitzichten bijzonder gunstig.
Het eerste doel is dus al bereikt: we kunnen onze korte broeken en T-shirts tevoorschijn halen.
De eerste vaardag,
02 juni.
Route rond Sveti Grgur, 8.5 nm.
De eerste dag van de vaartocht is tevens een gelegenheid om kennis te maken met de vaardigheden en technieken die iedereen beheerst. Het is van groot belang dat iedereen op de hoogte is van elkaars reddingstechnieken, omdat dit cruciaal kan zijn in geval van een noodsituatie. Voor mij was het een verrassing om te ontdekken dat niet iedereen even getraind was als wij gewend zijn bij Onder de Wadden. Dit is iets om in gedachten te houden tijdens de verdere tocht.
De eerste etappe begint op het strand van camping San Marino (nabij Lopar) met nog lege kajaks. We vertrekken in een rustig tempo langs de kust naar het noorden. Het water is helder en we hebben zicht op prachtige rotspartijen en kleine baaien waar motorbootjes voor anker liggen. De baaien hebben namen als Zastolac en U.Saramic. We steken het Rapski kanaal over naar het voormalige vrouwengevangeniseiland Sveti Grgur.
Het eiland is 6,37 km² groot en 4,2 km lang, met een hoogste punt van 225 m. Het ligt in een baai die ook Sveti Grgur heet. Op het eiland zijn de overblijfselen van een voormalige gevangenis waar veel vrouwelijke politieke gevangenen van het Joegoslavische communistische regime werden opgesloten. We brengen een bezoek aan het cafetaria op het eiland voordat we verdergaan en het eiland rechtsom ronden om de beoogde baai in de buurt van de camping te bereiken.
Op het eiland hebben we een tussenstop gemaakt bij het cafetaria voordat we verder gingen en het eiland rechtsom rondden om onze bestemming te bereiken: een baai in de buurt van de camping.
Eskimo boeg redding.
Barakken van het voormalige gevangenen kamp.
Deze baai was ons oefenterrein voor natte reddingsoefeningen, waarbij iedereen de kans kreeg om hun vaardigheden te tonen. Over het algemeen presteerden de meeste deelnemers goed of redelijk, maar sommigen konden nog wel wat extra oefening gebruiken.
Al met al was het een mooie en leerzame vaardag, die ons veelbelovende vooruitzichten biedt voor de rest van de kajaktocht.
Lopar camping, strand zuid-oost Misnjak
03 juni.
Route San Marino - Misnjak, 11.9 nm.
Vandaag hebben we een korte periode van chaos ervaren op het kampeerveld waar we momenteel verblijven. Iedereen moest zijn of haar spullen in de kajak proberen te passen en sommige mensen leken te worstelen met de beperkte ruimte, of wilden simpelweg te veel materiaal meenemen. Het hangt er maar vanaf aan welke kant van de lijn je staat.
Ik pak mijn kajak altijd op dezelfde manier in en ik neem alleen het hoogstnoodzakelijke mee, dus ik was snel klaar om te vertrekken. We hebben de kajaks naar het strand gesjouwd en langzaam maar zeker arriveerden de andere deelnemers ook. Sommigen plaatsten hun kajak op wielen en pakten alles in op het veld, terwijl anderen dit op het strand deden - afhankelijk van wat ze het makkelijkst vonden.
Toen iedereen zijn of haar boot had beladen en de uitrusting in orde was, werd het tijd om te vertrekken. Eerst kregen we instructies voor de dag. Het navigeren zou vandaag niet erg moeilijk zijn - houd het eiland rechts en de zee links en alles zou goed moeten komen.
Het eerste uur van onze vaartocht was de zee enigszins onrustig. De golven waren rommelig omdat ze tegen de rotsen sloegen en terugkaatsten. De kust was ruig en ruw en volgens de kaart waren de bergen hier zo'n drie tot vierhonderd meter hoog.
Het gedeelte waar we langs voeren, rees steil op uit de zee. Het was hier zo'n zeventig meter diep en alleen vlak onder de kust was het ondiep. Het eerste gedeelte in de buurt van de baai was niet erg diep en dit verklaarde de golven die leken op clapotis.
Uitleg en instructie voor deze tocht.
Nadat we dit deel achter ons hadden gelaten, werd de zee een stuk rustiger. Halverwege de tocht hielden we een lunchpauze op een pittoresk strandje, met een beetje branding die op het strand stond. Met veel fantasie zou je kunnen zeggen dat het kleine brekers waren.
Een beetje hobbelig water.
Na de welverdiende rustpauze zetten we onze tocht voort naar het laatste gedeelte van de dag: onze kampplaats op de camping, of beter gezegd, ons eigen kampement. Het is juist deze charme van wild kamperen langs ruwe en ongerepte kusten waar ik persoonlijk voor kom, geen andere luxe dan degene die we zelf meebrengen.
Natuurlijk zijn de meeste kusten in Europa behoorlijk bevolkt, dus verwacht niet volledig alleen te zijn. Dit geldt ook voor de plek waar we willen kamperen, er zijn mensen op een motor op het strand en er liggen motorboten in de baai. Maar tegen de avond vertrekken deze mensen en hebben we de hele plek voor onszelf.
Niets is zo gezellig als samen koken voor de tent, een iets drinken en goede verhalen uitwisselen.
Maar eerst moeten we nog een stukje varen voordat we daar zijn. De wind neemt geleidelijk af en het begint behoorlijk warm te worden, de perfecte omstandigheden voor deze reis. Een korte neopreenbroek en een T-shirt volstaan, uiteraard naast je reddingsvest, verder hebben we niet veel nodig.
Onze kampeerplaats ligt ten noorden van het dorpje Misnjak in een baai. Vanuit het dorp loopt er een zandpad naar het strand waar we onze tenten opzetten in het losse zand. Als je een tent hebt die op zichzelf kan blijven staan, kan je de binnenkant verzwaren met keien. Een andere nettere oplossing is om een set sneeuwharingen te gebruiken, deze zijn licht en lang genoeg om diep in het zand te worden verankerd.
Resumé
De eerste dag van de zee kano vakantie was werkelijk prachtig. Het weer was schitterend en de omgeving had een hoog Bounty-gehalte. We kon genieten van een rustige zee en een ruige kustlijn, wat het varen extra uitdagend maakte. Als de rest van de week net zo mooi blijft als deze dag, dan staat er ons een fantastische zee kano vakantie te wachten. De combinatie van het avontuurlijke varen, de ongerepte natuur en het wildkamperen zorgt voor een unieke ervaring die we niet snel zal vergeten.
Misnjak - Rab
04 juni.
Route Misnjak - Rab, 12.8 nm.
Vandaag is de tweede dag van onze trektocht en we hebben ons einddoel voor ogen: een camping die zich bevindt bij de historische stad Rab. Na deze camping zullen we geen andere campings meer aandoen totdat we weer terugkeren naar Lopar.
Maar voordat we op weg gaan, is het tijd om te ontbijten en onze spullen weer in te pakken.
Het inpakken valt voor mij wel mee, omdat ik vasthoud aan mijn moto: "Alles wat je niet hebt uitgepakt, hoef je ook niet in te pakken".
Vanmorgen staat er praktisch geen wind en het belooft opnieuw een warme dag te worden. Voordat we vertrekken, nemen we eerst nog een verfrissende duik. Maar dan is het tijd om onze reis voort te zetten en de zee op te gaan.
Onze eerste stop is een fjord genaamd "Zavratnica", gelegen aan de voet van het imposante Velebit-gebergte in het noordelijke deel van de Adriatische Zee. Hoewel het eigenlijk meer een toeristisch gemaakte inham is en de term "fjord" eigenlijk alleen gebruikt zou mogen worden voor Noorse fjorden, wordt Zavratnica vanwege zijn schoonheid beschouwd als een van de belangrijkste toeristische attracties van het noordelijke kustgebied.
De inham is smal en 900 meter lang en werd in 1964 aangewezen als beschermd landschap. Om deze bijzondere plek te bezoeken, is een toegangsprijs verschuldigd. Echter, de dienstdoende bewaker vond het goed dat we zonder te betalen een bezoekje brachten, zolang we maar direct weer zouden vertrekken.
Als je in de buurt bent, is een bezoek aan Zavratnica zeker de moeite waard. Het is een prachtige plek die je niet snel zult vergeten.
Na dit culturele uitstapje hebben we in Jablanca aangelegd om te genieten van een kopje koffie op de boot helling. Rondom het haventje zijn er diverse koffie annex pizzaria's waar we onze dorst konden lessen. Ikzelf heb gekozen voor een kopje koffie, wat een verstandige keuze bleek te zijn toen de pannenkoeken van slechte kwaliteit bleken te zijn.
Vervolgens zijn we weer verder gevaren richting het eiland Rab en hebben we ervoor gekozen om ten westen van het eiland Dolin te varen in plaats van door het drukbevaren Barbatski kanaal. Hoewel de kustlijn van Dolin ruw is, hebben we halverwege toch een plekje gevonden om aan te landen en even te pauzeren in de schaduw van een spelonk.
Het laatste gedeelte van vandaag zijn we verder gevaren langs het eiland Dolin om uiteindelijk bij de camping van het stadje Rab aan te komen. Hoewel de kampeerplek niet meer aan de zee gelegen is, is het trekkersveld nog steeds goed onderhouden en biedt het veel privacy. We hebben hier onze voorraad fruit en groenten aangevuld en onze water voorraad ververst voor de komende dagen.
Resumé
Vandaag hebben we weer een mooie route afgelegd, met twee redelijke oversteken. Helaas was er weinig of geen wind. De natuur fascineert mij enorm in deze omgeving. Het landschap oogt ruig met kale rotsen, maar er zijn ook uitgestrekte gebieden waar stugge en harde struiken groeien.
De stadjes die we onderweg tegenkwamen zijn stuk voor stuk de moeite waard om te bezoeken en hebben een rijke geschiedenis. De mensen die we hier ontmoeten zijn buitengewoon vriendelijk en altijd bereid om te helpen.
Rab - Maman
05 juni.
Route Rab - Maman, 10.7 nm.
Vandaag begint onze tocht vanaf de camping met een rustige start. We moeten echter eerst alle spullen van het trekkersveld naar het strand verhuizen. Maar zoals altijd geldt: "alles wat je niet uitpakt, hoef je niet in te pakken". Iedereen heeft zo zijn eigen ideeën over hoeveel spullen er nodig zijn, maar mijn motto is om zo min mogelijk uit mijn kajak te halen voor de nacht. Tent, slaapzak, matje en ontbijt zijn voldoende. De rest laat ik liggen en haal ik eventueel later op.
Na het halen van een paar verse broodjes verzamelen we ons allemaal op het strand, klaar voor onze tocht van vandaag. Het eerste gedeelte van de route is kort, omdat we vanaf de camping direct door de haven van Rab varen en een stukje voorbij de haven aanlanden om het stadje Rab te bezoeken. Sommigen hebben geen interesse in het stadje, maar ik ben er al eens geweest en vind het zeker een bezoek waard.
De viertorens van "Rab".
Om een indruk van de stad te krijgen, loop je naar boven de oude stad in. Vanaf een uitkijkpunt op de oude muur kijk je uit over het centrum en de opvallende klokkentorens, die ieder voor een jaargetijde staan volgens de inwoners. De vier torens hebben allemaal hun eigen charme, net als ieder jaargetijde op Rab. De hoofdstraat bestaat uit een middenstuk van 365 stenen en twaalf zijstraten. Het is duidelijk dat dit geen toeval is.
Na deze culturele ervaring gaan we verder langs het mooie eiland. De westkant van het eiland is redelijk begroeid en de kust is niet zo stijl en hoog als aan de oostkant.
Hier op de westkust van het eiland Rab, waar de vakantie resorts en grote villa's zich bevinden, valt het de scherp waarnemende kajakkers direct op dat er een tekort is aan badkleding. Het gebied is namelijk verbazingwekkend populair onder naturisten. Maar als je verder naar het noorden vaart, verdwijnen de resorts en vinden we afgelegen stranden waar we ongestoord kunnen genieten van de omgeving.
Na het noorden van het gebied te hebben gerond, waar het landschap ruiger wordt, splitsen we de groep op. Een deel van de groep vaart naar het dorpje Gonar voor een culinaire ervaring, terwijl ik met het andere deel naar het eilandje Maman vaar, waar we de nacht zullen doorbrengen.
Wanneer de tenten staan en we na het eten aan de koffie zitten, wordt ons verzocht om in te pakken en verder te varen naar de volgende kampeerplaats vanwege de te verwachte harde wind. Een deel van de groep voelt daar begrijpelijkerwijs niets voor en ik besluit me er wel mee te bemoeien. Na overleg met de tochtleiders komen we tot een goed compromis om hier te blijven en de mogelijkheden voor morgen te bekijken.
Het is belangrijk om de veiligheid en vermoeidheid van de groep in overweging te nemen, en het is daarom beter om hier te overnachten in plaats van na het avondeten weer alles af te breken en nog eens uren te varen naar de volgende kampeerplaats.
We besluiten om de volgende dag te bekijken wat de mogelijkheden zijn en alle leden van de groep kunnen zich hierin vinden. We sluiten de avond af met een gezellig samenzijn bij één van de tenten en kijken uit naar wat de volgende dag ons zal brengen.
Maman - Stunc
06 juni.
Route Maman - Stunc, 15.1 nm.
De weersomstandigheden voor onze vaartocht van vandaag. De wind is vannacht inderdaad aangewakkerd, maar momenteel waait het met een kracht van 4 bft. De wind staat zuidelijk en dit betekent dat we het eerste stuk van onze tocht de wind in de rug hebben en daarna beschut varen langs het eiland. Dit is natuurlijk alleen van toepassing als we besluiten om te vertrekken.
Gelukkig is dit geen punt van discussie, aangezien twee personen besloten hebben om niet mee te gaan. Zij zullen verder varen de baai in naar een dorpje in het zuiden, waar zij beschut zullen zijn voor de wind. Daar zullen zij de auto halen en de kano's naar de kampeerplek van vanavond brengen. We zullen hen later vandaag weer ontmoeten. Dit is een verstandige keuze voor degenen die zich niet comfortabel voelen om een stuk zee in stevige wind over te steken.
Wij gaan verder met onze tocht en zullen de noordelijkste punt van het eiland Rab ronden. Er zijn wel golven, maar dit is meer deining. Het valt allemaal erg mee en het weerbericht blijkt negatiever dan de werkelijkheid. Achteraf gezien hadden we deze omstandigheden makkelijk kunnen trotseren.
Ik heb enorm genoten van de golven, maar zodra we de Sorin zijn gepasseerd, is de zee weer glad. De kust is hier rotsachtig en bij gebrek aan getijden, is dit een ideaal gebied om te rock hoppen. Ik maak dan ook graag gebruik van de kans om zo dicht mogelijk langs en tussen de rotsen door te varen en mijn gevorderde peddeltechnieken toe te passen.
We hebben weer een idyllisch strandje gevonden en hebben besloten om niet te vroeg op de kampeerplek te zijn, zodat we nog een keer het eiland Sveti Grgur kunnen ronden en zo een mooie vaarafstand kunnen creëren. De wind is aanzienlijk afgenomen en het is warm. Gelukkig is eskimoteren voor mij een tweede natuur geworden, dus ik kan zonder problemen afkoelen onderweg.
Onderweg hebben we ook gepauzeerd bij het stadje Lopar, waar de veerboot van het vasteland aanlegt. Dit is ook niet ver van de camping waar we gestart zijn. Hier was gelegenheid om nog wat inkopen te doen voordat we verder gaan. We hebben nog een paar keer gestopt en uiteindelijk zijn we aangekomen op onze volgende bestemming. Het is een geheel andere plaats dan we tot nu toe gewend waren. Het heeft iets weg van het "Wad" met een vochtige, duinachtige begroeiing.
Kortom, het was weer een mooie dag kajakken waarbij we hebben genoten van de prachtige omgeving en onze vaartechnieken hebben kunnen verbeteren.
Stunc - Prvic
07 juni.
Route Stunc - Prvic 11,9 nm.
Bij het ontwaken vanochtend hebben we geconstateerd dat de zee aardig verder weg is dan toen we gisteravond arriveerden. Het eerste gedeelte van ons pad bestaat uit een grote ondiepte die nu droog staat. Dit betekent dat we een stukje zullen moeten slepen met de kajaks om weer bij het water te komen. Het is als het ware een ochtendsport die goed is voor de teambuilding, aldus de deskundigen, maar iets minder voor je rug.
Tijdens onze kajaktocht hebben we vrijwel direct het Rapski kanaal overgestoken tussen de eilanden Sveti Grgur en Rab. Hoewel er nog enige deining was, was dit nauwelijks noemenswaardig. Op Sveti Grgur hebben we gepauzeerd in de voormalige haven van dit gevangeniseiland. Hierbij rees de vraag of we dit nu triest of juist bewonderenswaardig moesten vinden. Enerzijds is het uiteraard triest dat hier mensen gevangen hebben gezeten, anderzijds is het goed dat deze plek behouden blijft om te tonen dat dergelijke praktijken nooit meer mogen plaatsvinden. Het bouwen van dit haventje is voornamelijk gedaan met het aanwezige materiaal.
Sveti Grgur is één van de groenste eilanden in de omgeving, hoewel je dat niet zou zeggen als je deze kleine haven binnenvaart. Het contrast tussen het ruwe, rotsachtige karakter van de omgeving en de weelderige, groene vegetatie van het eiland is opmerkelijk.
We gaan nu de wat langere oversteek maken naar Prvic, het eiland dat we aan de oostkant van zuid naar noord zullen ronden. De oversteek zal geen problemen opleveren, gezien de zee steeds rustiger wordt. Gewoonlijk zou er wind zijn tussen de eilanden, maar vanwege de afwezigheid daarvan zullen we zonder problemen de oversteek maken.
Prvic is een kaal eiland, dat hoger is aan de oostkant dan aan de westkant. Aan de oostzijde steken rotsen stijl omhoog uit zee, met een gemiddelde hoogte van 350 meter. De westkant loopt geleidelijk op vanaf de zee.
We gaan ten noorden van Prvic langs het vasteland en het eiland naar het westen varen om aan te landen op een kiezelstrand in het noordwesten. Het is een uniek gebied om te varen en te kamperen. Op het kiezelstrand zijn mijn sneeuw haringen van onschatbare waarde.
Hoewel de temperaturen momenteel mild zijn, is het raadzaam om in een tent te slapen, gezien de hoeveelheid teken die hier aanwezig zijn.
Prvic staat bekend om zijn olijven en wijngaarden, maar we hebben nog geen mens of bebouwing gezien. Misschien dat we tijdens onze reis langs de westkust naar het zuiden morgen meer zullen ontdekken.
Prvic - San Marino
08 juni.
Route Prvic - San Marino, 11 nm.
Op onze laatste vaardag van deze reis worden we getrakteerd op mooi weer, weinig wind en een serene rust. Zoals gepland maken we onze terugtocht naar de camping bij Lopar via het eiland Goli Otok. Dit eiland, dat letterlijk vertaald "het naakte, barre eiland" betekent, bevindt zich in de Adriatische Zee voor de kust van Kroatië, tussen de eilanden Krk en Rab en het vasteland.
Met een oppervlakte van slechts 4,7 km² is het een klein en onbewoond eiland met weinig vegetatie. Goli Otok is echter niet altijd onbewoond geweest. Vanaf 1949 werd het eiland officieel gebruikt als gevangenis en strafinstelling voor dwangarbeid. Patrouilleboten bewaakten het eiland en voeren om het eiland en langs de kust om ongenode gasten weg te jagen en op afstand te houden. Het was een strikt geheim eiland waar gevangenen onder erbarmelijke omstandigheden werden vastgehouden.
Een bijzondere episode in de geschiedenis van Goli Otok vond plaats na de Tweede Wereldoorlog. 2000 communistische mannen uit het Italiaanse Monfalcone vertrokken naar Joegoslavië om het land mee op te bouwen. Na de breuk tussen Tito en Stalin werden deze mannen gedeporteerd naar Goli Otok. Deze gebeurtenis is nooit bekendgemaakt door zowel Italië als Joegoslavië, maar door het literaire werk van Claudio Magris is deze bijzondere episode in de belangstelling komen te staan.
Sinds 1989 is Goli Otok weer toegankelijk voor bezoekers. Na een kort bezoek aan dit onbewoonde eiland koersen we terug naar de camping San Marino, waar we voor de kust nog even wat natte oefeningen doen in het heerlijk warme zeewater. We zetten voor de laatste keer onze tent op en maken ons klaar voor de lange terugreis van morgen. Hoewel we nog twee dagen in de auto zullen doorbrengen, hebben we prachtige herinneringen aan deze reis.
We sluiten onze reis af met een gezamenlijk diner, waar we de week nog even kunnen nabespreken en terugblikken op alle bijzondere momenten die we hebben meegemaakt.
Evaluatie:
Deze zeekajak reis was misschien niet de meest uitdagende tocht ooit, maar zeker wel een hele mooie ervaring. Het mooie weer en de grote verscheidenheid aan kampeerplaatsen hebben deze reis uniek gemaakt. Voor mij persoonlijk was het fijn om niet alles zelf te hoeven organiseren, alhoewel dit de eerste dagen wel een uitdaging was.
Het plezier van deze reis is duidelijk terug te zien in de overweging om het nog eens te doen en de waardering voor de omgeving, die ondanks het feit dat de ik een groot fan ben van Schotland en Noorwegen, heeft het toch een plekje in mijn hart veroverd. Kortom, een geslaagde reis die zeker voor herhaling vatbaar is.
